Marita in Sri Lanka

Bedankt voor jullie reacties

Bedankt voor jullie reacties.

Het is fijn dat jullie op dit blog reageren. Ik lees met plezier jullie reacties. Het maakt dat ik een beetje contact hou met "thuis".

Kennis is macht

Op dit moment ben ik al bijna een week in het District Centre van Badulla. Ik ben te gast bij Manel en zijn gezin. Manel is het hoofd van het District Centre. Manel is 60 jaar en gaat in mei met pensioen. Hij heeft een jonge vrouw en jonge kinderen een tweeling van 8 jaar en een zoontje van 4 jaar. Dus hij maakt zich een beetje zorgen over hoe hij straks voor inkomen moet zorgen. Hij is van plan om straks een boerderij te beginnen op biologische basis en daarnaast cabana's te bouwen voor vakantiegangers. Als vrijwilliger voor de Sarvodaya organisatie heb je maar weinig inkomen. Hij vertelde dat hij ongeveer 20.000 Lkr salaris krijgt in de maand, dat is ongeveer € 100. Dat is een minimumloon. Dus van sparen komt niet veel.

De eerste dag vertelde Manel dat ze in deze regio een groot probleem hebben. Er is een groeiende groep mensen die lijdt aan nierfalen. De oorzaak hiervan ligt in het gebruik van chemische bestrijdingsmiddelen. Dit komt in het grondwater terecht en stroomt van bergachtige gebieden naar de lagere regio's. Manel heeft een plan geschreven voor de aanpak van dit probleem. Ik heb het gelezen en het is mijns inziens een duidelijk, solide en structureel plan. Alles begint hier met "Awarenes", bewust worden van. Dat is tevens de aanpak van Sarvodaya. Onderaan beginnen. Mensen bewust maken van zaken rondom gezondheid, inkomen, politiek en sociale problemen. En dan met name de armere bevolking. Het speekwoord zegt Kennis is Macht, als de lagere sociale klassen bewust worden, dat o.a. scholing belangrijk is en zuinig omgaan met milieu belangrijk is, dat ze het verband leren zien tussen gebruik van bestrijdingsmiddelen en ziektes en meer van dat soort zaken dan kunnen ze hun eigen positie en die van hun kinderen in de toekomst verbeteren. De organisatie is niet sturend of leidend, maar geeft voorlichting, scholingen, begeleiding en probeert door goede contacten, in de dorpen verandering te brengen. Sarvodaya betekent letterlijk vertaald Awaking for all. Mooi hè?

De Vedda's

Een paar dagen geleden heb ik het dorpje Dambana bezocht. Dit is een dorpje waar de Vedda's wonen. Het is een stam die probeert om hun oorspronkelijke leefwijze in stand te houden. De Vedda's stammen af van oudste inheemse bevolking van Sri Lanka die al zo'n 16.000 jaar geleden het land bevolkten. Vedda betekent jager met pijl en boog. Ze jagen voor hun levens onderhoud. De Vedda's leefden in vroeger tijden vrij in Sri Lanka. Zij bakenden hun grondgebied niet af. Maar door alle maatschappelijk veranderingen bleef er voor hen steeds minder grond over om van te leven. Dit maakte dat ze vaak van hun grondgebied werden verdreven of gedwongen waren om te leven als landbouwer of rijstteler. In de jaren 80 zijn honderden gezinnen verplaatst naar de door de overheid opgezette koloniën. De kleine groep in Dambana probeert hun tradities levend te houden, maar ook de moderne tijd heeft hier zijn invloed. De Vedda's leven nu van de inkomsten van de verkoop van zelfgemaakte producten, zoals houtsnijwerk, sieraden, en geneeskrachtige kruiden en oliën.
Elke dag komen er busladingen toeristen en ze willen allemaal met de stamoudste op de foto. Maar ze geven er niks uit. Wel staat er een museum naast (door de overheid opgezet), waar men 500 lkr (ongeveer € 2.50) voor moet betalen. Van die inkomsten gaat niets naar de Vedda's.
Ik heb maar een uit hout gesneden olifantjes gekocht en een middeltje tegen rugpijn. Dat is tenminste een kleine bijdrage. Ik zit er nog over te denken om een donatie te doen. Alle kleine beetjes helpen tenslotte.


Wikipedia

Soms blijken feiten die me verteld worden niet te kloppen. Is het dat ze zelf de informatie niet goed hebben, is de vertaling naar Engels niet goed, of heb ik het gewoon niet goed begrepen? Zoals gisteren. Het leek me onwaarschijnlijk dat de brug 2000 jaar oud was. Ik ga er later op internet naar zoeken. Daar stond dus idd dat de brug "slechts" 400 jaar oud is. Het hoe en waarom van de tunnel was me ook niet he legaal duidelijk. Hieronder wat Wikipedia er over zegt.

Naast de brug is een oude grottempel. Deze dateert uit de tijd van koning Vattagamini Abaya (beter bekend als koning Walagamba) in de 1e eeuw voor Christus, maar het huidige gebouw behoort tot de Kandyan-tijd. Aan de andere kant van het gebouw is een trap die naar een grot leidt. Koning Walagamba zou echter deze grot hebben gebruikt in de tijd dat hij zich verstopte voor een Indiaanse invasie in de hoofdstad Anuradhapura. Aan een kant van de grot is een tunnel. Dit zou een geheime tunnel zijn, gebouwd door de koning als een ontsnappingsroute. Deze tunnel zou verbinding maken met de tunnel bij Dowa Raja Maha Viharaya, die aan de hoofdweg Badulla - Bandarawela ligt. en de Rawana Raja maha Viharaya dichtbij de Ravana Ella. De tunnel is tegenwoordig niet meer in gebruik. De vleermuizen hebben het nu ingenomen.

Afscheid in Welimada en op weg naar Badulla

Gisteren afscheid genomen van mijn Singalese familie. Kumudu was erg verdrietig en oma ook. Ik snap dat wel. Niet omdat ik het ben, maar omdat ze zo'n 12 dagen een buitenlandse gast in huis hadden. Dat is voor hun een uniek gebeuren. De meeste Singalesen komen niet in het buitenland en buitenlandse mensen gaan over het algemeen meer naar de grote steden en de stranden van Sri Lanka.
Kumudu en Bandula hadden me de avond ervoor al een cadeau gegeven. Ze wilden me iets meegeven zodat ik aan hun zou denken. Ik kreeg een klok in een lijst de gemonteerd is op een afbeelding van olifanten. Niet echt handig meenemen, als ik nog een paar keer moet verkassen en ook niet in het vliegtuig. Maar ik vind het erg lief van hun.


Op naar het volgende avontuur. Ik werd opgehaald door Sarvodaya mensen. Manel het hoofd van district Badulla en zijn assistente Nilu. De tocht naar Badulla was prachtig. Het is er erg groen en heuvelachtig en je ziet overal de gekleurde huisjes langs de weg. Soms moet er geremd worden voor een paar koeien of honden die de weg overlopen. Of er wordt krachtig geremd in een bocht als er een bus gepasseerd moet worden. De weggetjes zijn erg smal, dus soms moet 1 van beiden achteruit.
Maar veilig een wel in Badulla aangekomen. Ik kreeg eerst wat te eten en werd daarna naar mijn kamer gebracht. Het was een donkere kamer die er vochtig rook. En inderdaad de schimmel zat op de muur. Ik voelde het meteen in mijn longen. De volgende morgen werd me gevraagd: Do you like your room? Nou niet echt, dus ik zei dat het erg vochtig voelde en dat ik wat last van m'n longen had daardoor. En echt schoon kon je het ook niet noemen. Op dat moment belde ook Bandula van het hoofdkantoor. Hij gaf aan dat er een andere kamer moest komen en dat het ook schoongemaakt moest worden. Ze lieten me een aantal kamers zien. Maar echt veel beter was het niet. Uiteindelijk was er een kamer die me wat beter leek. Er was meer licht en het het was iets minder vochtig dan die andere kamer. s'Middags zou ik de andere kamer krijgen. Het zou eerst schoongemaakt worden. Ik ben er wel achter dat hun opvatting van schoon wel wat anders is dan de onze. De vloer was geveegd zag ik en de smurrie in de badkamer was weg. Gelukkig heb ik wat afwasmiddel bij me en ik heb de wastafel, de spiegel en de wc schoongemaakt. Maar echt proper krijg je het niet. Ik ben er wel achter dat hun opvatting van schoon wel wat anders is dan de onze. Dat is niet alleen op deze locatie maar overal. Het deed me wel een beetje denken aan vroeger thuis, wanneer we een fuif wilden geven. Dan werd een gedeelte van de deel opgeruimd evt wit gekalkt en wat niet in zicht mocht werd verstopt achter een kleed of iets degelijks. Dat was netter en schoner dan hier. Rond stopcontacten is het zwart en de muren zijn denk ik ooit 1 keer geschilderd en daarna nooit weer. De mieren lopen rijen dik over plinten en muren. De meubels zijn oud en roestig. Of er ontbreekt hier en daar wat. De woonkamer van Manel heeft een deur met glazen ruitjes. Waarvan er enkele gebroken en 1 heeft een gevaarlijk scherpe punt, maar schijnbaar is dat geen probleem. De muren van zijn huiskamer zijn versierd met tekeningen van de kinderen. Niet op papier, rechtstreeks op de muur. Maar goed hier is het nou eenmaal anders. Voorlopig blijf ik hier tot woensdag of zo. Het is de bedoeling om in Badulla wat projecten te bekijken. Vandaag heb ik een paar mooie uitstapjes gemaakt. Voor de middag ben ik met 2 assistentes van Manel naar de Dunhinda waterval geweest. Het is jammer dat de meisjes nauwelijks Engels spreken er komen altijd genoeg vragen bij me op, maar ze begrijpen niet wat ik bedoel. Ze waren wel zorgzaam en hielden in de gaten dat ik niet zou vallen op het ongelijke en natte pad. Want voor we bij de waterval waren moesten we eerst 2 km wandelen. Geen recht pad, nee kronkelende paadjes met soms treden van wel 40 cm hoog, dan weer rotsen of grote keien en op sommige plaatsen glad omdat het water over het pad stroomde. Het pad ging soms omhoog en soms weer een stukje naar beneden. En onderweg bedacht ik me dat we het hele stuk ook nog weer terug moesten. Maar uiteindelijk was daar de waterval en het was de moeite waard. Prachtig om te zien hoe het water met donderend geweld naar beneden stort. Na even te hebben genoten, weer terug naar beneden. Het was een behoorlijke conditie training, ook nog eens omdat het benauwd warm en vochtig was.

's Middags ben ik met Manel naar een antieke houten brug over een rivier geweest. De tocht erheen was al prachtig. De brug was meer dan 400 jaar oud en nog steeds intact. Om de brug te beschermen mocht je er alleen met blote voeten over. Bij deze brug stond een tempel, volgens Wikipedia stond deze er al in de eerste eeuw na Christus. Onder de tempel liep een tunnel van maar liefst 25 km lang. De mensen konden daardoor een andere gebied bereiken. De verdere betekenis van die tunnel werd me niet helemaal duidelijk. In elk geval niks voor mij zo'n donkere nauwe tunnel.

Maxima

Tijdens het verblijf in het dorp kon ik me inleven in, hoe het voor Máxima moet zijn om een publiek persoon te zijn. Ik voelde me af en toe een soort Maxima. Men heeft hier in dit dorp nog nooit iemand uit t buitenland gezien en zeker geen wit persoon. Dus ik word aangestaard, gefotografeerd, of men wil met mij op de foto of de hand schudden en giechelende meisjes lopen een paar keer op en neer om me te bekijken. Als ze heel veel lef hebben spreken ze me aan, geven een hand en zeggen "how are you." Ik bedacht me dat ik me nu wel kon voorstellen hoe het voor Maxima moet zijn. Al die aandacht, altijd t middelpunt van belangstelling, al die nieuwsgierige blikken. En wat doe je er aan, hoe zou Maxima dat doen? Er is maar 1 oplossing, accepteren dat het zo is. Gelukkig is het voor mij maar even, terwijl Maxima er de rest van haar leven mee te maken heeft.

Het concert op zondag 10 december

De grote dag is aangebroken. Het is hier een drukte van belang. Kumudu was vannacht zeker nog om 1 uur bezig de certificaten voor de kinderen af te maken. Vanmorgen er natuurlijk weer om 5 uur uit. Iedereen is druk bezig zo mooi mogelijk voor de dag te komen. Kumudu draagt een prachtige sari die ze heeft gekregen op de "teachersday" (dag van de onderwijzer op 6 oktober) Ik wordt aangekleed door oma en Tarushi. Het hoort allemaal strak te zitten zeggen ze en dat doet t ook. Na een tijdje is iedereen klaar en kunnen we vertrekken.

Het concert zou om 9.00 uur beginnen. Maar de decoration was nog niet klaar. Dus het wordt nu 10.00 uur. Kan hier allemaal, geen probleem. De geluidsinstallatie is opgesteld en wordt uitgeprobeerd. Het schijnt nog niet 123 te lukken. Misschien helpen een paar klappen op de boxen. Na veel geklooi werden er andere boxen gehaald want ze kregen het niet goed voor elkaar. Terwijl ze gisteren nog op volle sterkte zijn uitgetest. Uiteindelijk werd het nog bijna 10.30 uur voor het feest begon.

De kinderen waren er klaar voor en het openingslied werd ingezet. Er was een lang programma het kom wel tot 14.00 uur duren. Tussen alle optredens van de kinderen moest er telkens iemand speechen. Het is gebruikelijk dat alle genodigden van enig belang, spreken. En dat doen ze niet 2 minuten maar op zn minst 10 minuten of langer. Tijdens een kindergebeuren vind ik dat niet echt passend. Maar goed het is een erekwestie en traditie. Ik moet zeggen dat de aandacht voor de speeches niet optimaal was. Iedereen bleef gewoon praten, nam telefoontjes aan en kwam en ging zoals t uit kwam. Diegene die aan t speechen was ging onverstoord verder. Als je eenmaal de microfoon hebt, moet je zorgen dat je zo veel mogelijk tijd vol lult lijkt t wel. Nou kon ik t natuurlijk niet verstaan, dus misschien was het wel erg interessant.
Het optreden van de kinderen was fantastisch moet ik zeggen. Het zag er prachtig uit met al de verschillenden kostuums. Alles was gemaakt door Kumudu haar zus. Alle decorstukken en rekwisieten waren door Bandula gemaakt. De kinderen deden hun best en voor 4 jarigen vond ik het knap gedaan. De dag duurde erg lang, al met al duurde het tot 16.30. Ik had pijn in mijn rug van het zitten en de kinderen begonnen moe te worden op t laatst. Iedereen kreeg na afloop zijn of haar certificaat en een aantal cadeautjes. Deze moesten uitgereikt worden door alle belangrijke aanwezigen. Ik mocht t spits afbijten. Daarna volgde nog een fotosessie. Alle kinderen moesten nog een keer op de foto. Uiteindelijk was alles klaar en kon opgeruimd worden. In tegenstelling tot de voorbereidingen, die soms een eeuwigheid duren, gaat t opruimen in een vloek en een zucht. Iedereen de handjes uit de mouwen en klaar is kees.

Betel leaf

In Sri Lanka zie je regelmatig mannen en soms ook vrouwen, kauwen op iets, ze hebben een dikke wang, alsof ze pruimtabak in de mond hebben. Nou zoiets is het ook.
De betel is het blad van de piper betle plant en staat bekend om haar medicinale en stimulerende werking. Betel quid wordt voornamelijk in Azië gebruikt. Naast het blad zitten er diverse andere dingen in het pakketje waaronder de arecanoot (ook betelnut genoemd). Van deze noot gaat een een stimulerende uitwerking op het zenuwstelsel uit. Het geheel wordt aan elkaar geplakt met een dikke witte vloeistof, calcium hydroxide of slaked lime genoemd. Het pakketje wordt in één keer in de mond gestopt en goed gekauwd. Van tijd tot tijd spugen ze een dikke rode fluim op straat. Mannen die het veel kauwen hebben rode tanden en lippen van het goedje. Raar om te zien hoor. Het schijn zeer verslavend te zijn. Mijn gastheer kauwt ook de hele dag als hij thuis is. Hij vertelde dat het ook vaak gekauwd wordt als je bv lang achter elkaar moet werken. Ze vinden dat t een medicinale werking heeft. Ik heb ook even geproefd, maar vind t niet te pruimen.

Deze reis is mede mogelijk gemaakt door:

Commundo